Günlerinizin daha iyi geçmesi adına verimli uyumanız en sağlıklı seçenektir. İyi uyumuş olan bireyler güne enerjisi yüksek olacak şekilde başlar. Gözlerini açtıkları andan itibaren yeni günü sevgiyle kucaklarlar. Yataktan çıkıp rutinlerine koyulmaları zaman almaz. Verimli bir uykudan uyandığınızda kendinizi yorgun hissetmek yerine daha sağlıklı hissedersiniz. Bedenen dinlenmiş olduğunuz gibi ruhen de dinlenmiş olursunuz. Az ve verimsiz uyku kişinin bünyesinde birbirinden farklı hasara yol açar. Bunların başında kesinlikle kalp sağlığı gelir. Kalbin önemi son derece büyüktür. Eğer kalp hastalanırsa bu tüm bedeni etkileyebilir. Ayrıca uykusu düzensiz kişilerin bağışıklık sistemi de düşerek hastalanmaya daha elverişli hale gelir. Zamanla zihinsel aktivite hızında ve odaklanma derecesinde düşme meydana gelir. İşine ve hayatına odaklanmada problemler yaşamaya başlar. Odak sorunu yaşayan bünye hareket etmek istemez ve bir hantallık durumu baş gösterir. Hareketsiz kalan bedende obezite ve diyabet gibi çeşitli rahatsızlıklar meydana gelebilir. Tüm bu sorunların önüne geçmek adına verimli uyumak atlanmaması gereken elzem bir durumdur. Nasıl verimli uyunur diye merak edenler için bunun cevabı elbette her gün aynı saatte yatağa girip aynı saatte güne başlamaktır diyebiliriz. Eğer uykuya dalma aşamasında sorun yaşıyorsanız bunu çözmek adına elinizden geleni yapmanız yararlı olacaktır.
Uykunun En Verimli Saatleri Nelerdir?
Uykunun en verimli saatleri melatonin denen hormonun bedenimizde salgılanmaya başladığı vakitle eşdeğerdir. Hormonun salgılandığı saatler akşam saatleri olarak bilinir. Gece 03.00 saatlerine dek salgılanmaya devam ettiği söylenir. Melatonin uykuya dalmayı kolaylaştırmakla beraber hücrelerin yenilenmesini ve çoğalmasını sağlar. Akşam saat 20.00’den sonra ışığa maruz kalma seviyenizi düşürmeniz bu hormon çeşidinin salgılanmasını arttıracaktır. Işıklı ortamda durmak, telefon ışığına ve televizyona maruz kalmak uykunuzun geç gelmesine sebep olup verimli uyumanızı engelleyebilir. Akşam 20.00 saatlerinde yemekle olan bağınızı sonlandırıp bir buçuk iki saat kadar sonra da telefonunuzla bağlantınızı kesmeniz uykunuzun erken gelmesine yardımcı olacaktır. En geç 23.00 sularında yatağınızda olarak bedeninizi öncesinde uykuya hazırlamış olduğunuz için rahatlıkla derin uyku moduna geçebilirsiniz. Melatonin salgılanan saatlerde de uykuda olmuş olacağınız için sabah zinde bir şekilde güne başlayabilirsiniz. En az sekiz saatinizi uykuda geçirmeyi unutmamanız gerekir. Uyanmanız gereken saate göre akşam kaçta uyumanız gerektiğini hesaplayabilirsiniz.
Hangi Saatlerde Uyumalıyız?
Birçok kişi akşam kaçta yatıp sabah kaçta uyanmalıyız diye sorgular. Bu sorunun cevabı sizin hayat standartlarınıza göre değişmektedir. Eğer gece çalışan biriyseniz ister istemez gece uykusundan ve onun faydalarından mahrum kalıyorsunuz demektir. O halde gündüzün en verimli uyuma saatleri aralığında uykuda olmanız sağlığınız için faydalı olacaktır. Gündüz 13.00 ile 15.00 saatleri arasında uykuda olursanız gece uykusundaki yararların tamamını alamasanız bile bir kısmını alabilirsiniz. Vücudunuzun kendisini gece uykusunda hissetmesi için koyu güneşlikler kullanabilirsiniz. Lacivert güneşlikler bunun için çok iyi bir alternatiftir. Oda karardığı için beyniniz uyku moduna zorlanmadan ve rahat bir şekilde geçebilir. Dolayısıyla verimli uyku için en doğru saat akşam belirtilen saatler olsa da buna imkânı olmayan kişiler gündüzün uyku için verimli olan saatlerinde uyuyup denge sağlayabilirler.
Verimli Uyku Neden Önemlidir?
Verimli uyku sağlıklı beden için olmazsa olmazlar arasındadır. İyi uyuyamayan kişi ilerleyen zamanlarda gerek psikolojik gerekse fiziksel belli başlı sorunlar yaşayabilir. Bunlara değinmek gerekirse, düzenli uyku uyuyamayan kişilerin halüsinasyon görme gibi hoş olmayan şeyler yaşadıkları kaydedilmiştir. Depresyon günümüz insanında sıklıkla yaşanan bir sıkıntıdır. Adeta çağın rahatsızlığı konumuna gelmiştir. Depresyonun da en büyük tetikleyicisi uzun süreli devam eden düzensiz uyku olarak bilinir. Elbette bunun dışında çok farklı sebepleri de vardır. Uykusuz kalmak anksiyete krizlerini de arttırır. Kişiyi huzursuz ve mutsuz hissettirir. Ruh sağlının gün geçtikçe kötüleşmesine neden olur. Organlar uykuda dinlenir. Verimli uyku eksikliği yaşayan vücuttaki organlar dinlenemez ve kendini yenileme fırsatı bulamaz. Genel sağlık açısından uykuya önem vermek ve özen göstermek gerekir.
Verimli Uykunun Etkileri Nelerdir?
Uyku esnasında iki adet çok etkili hormon salgılanır. Bunların biri melatonin diğeri ise büyüme hormonu olmaktadır. Büyüme hormonu kemiklerin güçlenmesinde etkilidir. Bağışıklık sisteminin iyileşmesine katkıda bulunur. Vücutta protein üretiminin artmasını sağlar. Bu sayede organlar ve dokular tamir edilir, gerekli onarım doğal bir şekilde sağlanır. Kan şekerinin düzenlenmesinde de uykunun önemi devreye girer. Çünkü pankreasta insülinin salgılanması için uyarı verir. Tüm bunlara ek olarak büyüme hormonu uyku esnasında yağ yakımı sağlayarak kalori açığı oluşmasına olanak tanır. Yaklaşık 8 saat uyunduğunda tahminen birbirinden farklı vakitlerde 4 kere büyüme hormonu vücutta salgılanmış olur. Eğer az uyunursa hormonun salgılanma miktarı azalır. Melatonin ise uykuya derinlik veren hormondur. Az miktarda salgılanması uykuya geçişi zorlaştırır. Zamanla uyumak daha da güç bir hale gelebilir. Bu hormon karanlıkta, televizyon ve telefon gibi ışıklı aletlerin olmadığı alanlarda bünye tarafından kendiliğinden salgılanmaya başlar. Verimli bir uyku uyumak düzenli yaşamdan geçer. Dolayısıyla eğer iyi uyumak ve sabahları zinde uyanmak istiyorsanız elbette yapmanız gereken belli başlı şeyler bulunur.
Verimli Uyku İçin Ne Yapmalıyız?
Eğer muazzam bir uyku çekmek istiyorsanız akşam yemeğinizi çok geç vakte bırakmamanız gerekir. Uyumadan yaklaşık dört saat kadar evvel yemekle ilişiğinizi kesmiş olmanız midenizin rahat hissetmesine yardımcı olur. Mide rahat olduğunda bünye uykuya daha kolay bir şekilde geçebilir. Dolu olan mide içindekileri sindirmek için beyni çalıştırdığından dolayı vücut uyumaya hazır olamaz. Eğer dört saat öncesi çok erken geliyorsa iki saat öncesi hafif atıştırmalıklar da yenebilir. Fakat tam manasıyla tok olmamaya dikkat etmek gerekir.
Odanızın ışıksız olması verimli uyku uyumanız için en önemli şeylerden biridir. Tamamen ışıksız bir oda sizi rahatsız ediyorsa loş olarak da kullanabilirsiniz. Gece lambaları bu anlamda işinizi görecektir.
Yatak odanız çok soğuk olursa bedeniniz kasılacağından uykuya dalmakta zorluk çekecektir.Keza sıcak olursa da terleyerek ısı dengesi sağlamak isteyecek, yine derin uyku durumuna geçmekte zorlanacaktır. Uyuyacağınız odanın normal sıcaklıkta olmasına özen göstermeniz verimli uyku için yapılacaklar arasında önemlidir.
Bir diğer husus ise her gün mutlaka aynı saatte yatağa girme konusudur. Vücut her gün yatağa girdiği saati biyolojik saati olarak benimser. Zamanla saat yaklaştığında hemen uykunuz gelmeye başlar. Çok sessiz bir ortam bazı kişileri ürkütebilir. Eğer aşırı sessizlik size iyi gelmiyorsa arka fonda sakin bir müzik açarak kendinizi rahatlatabilirsiniz. Zihniniz rahatladığında otomatik olarak bedeniniz, kaslarınız da rahatlar. Bu da uykuya dalmanızı kolaylaştırır.
Spor yapmak genel anlamda kendiniz için yapacağınız en büyük iyilikler arasındadır. Fakat uyumadan evvel spor yaparsanız ne kadar hafif hareketler olursa olsun uykunuz açılacaktır. Çünkü egzersiz kan akışını hızlandırır ve uyku açar. Sporunuzu yatmadan beş saat kadar evvel yapıp bitirmiş olmanız akşam rahat bir uyku çekmenize yardımcı olacaktır. Aynı şekilde kafeinli yiyecek ve içecekler de uykuyu açtığından dolayı akşam yemeklerinde ya da yemekten sonrasında tüketilmemelidir. Laktik asit içeren yoğurt, süt gibi besinleri tüketmek ise uykuya dalmanızı kolaylaştırabilir.
