Ne kadar yorucu bir gün geçirirse geçirsin birçok kişi gece olduğunda uyku problemi yaşamaktadır. Uyuyamama rahatsızlığı bilimsel olarak insomnia olarak bilinir. Kimilerinin uyuyamama sorunu stresten kaynaklıdır. Uzun süren mesailer, yaşadığı bazı olumsuzluklar kişiyi stresli bir ruh haline sokabilir. Kişi stres altında kaldığında zihnini de susturmakta güçlük çekebilir. Gece yastığa başını koyduğunda beyninin içinde susturamadığı ve bastıramadığı düşüncelere maruz kalabilir. Bu gibi durumlar kişilerin verimli ve kaliteli uyku uyumasını güçleştirir. Hatta deyim yerindeyse imkânsız bir hale getirir. Kimi bireyler ise tamamen düzensiz bir hayat sürdürdüklerinden kaynaklı olarak uyku sorunları yaşarlar. İşten çıktıktan sonra eve geç dönmek ya da arkadaşlarla sabahlamak gibi aktiviteler kişinin uyku düzenini alt üst edebilir. Televizyon karşısında uykusunun gelmesini bekleyen birçok insan olabilir. Genellikle halk arasında ekran karşısında uyku bastırdığına inanılır. Fakat bu pek de gerçeği yansıtmaz ve çaresizce uykunun gelmesi beklenir. Bu kişiler büyük endişe içinde uyumak için ne yapılır diye sorgulayabilirler.
Uyku Kaçıran Yiyeceklerden Uzak Durun
Uyumak için akla gelen belki de en basit yöntemlerden biri uykunuzu kaçırabilme ihtimali olan yiyeceklerden uzak durmanızdır. Bu yiyecekler geniş bir listeye sahiptir. En basit örnekler çikolata, kahve, kola, siyah ve yeşil çay olabilir. Özellikle Türk kültüründe demleme siyah çay önemli bir yere sahip olup akşamları yemekten sonra aile eşliğinde sıcak bir sohbetle tüketilir. Eğer uyku sorunu yaşayan biriyseniz çay içme saatinizi öne çekmeniz uykuya dalmanızı kolaylaştıracaktır. Uyumaya yaklaşık dört saat kala kafeinli hiçbir şey tüketmemeniz lehinize olacaktır. Gündüz ve öğle saatlerinde tükettiğiniz kafeinin etkisi akşama geçeceği için etki etmeyecektir. Yine de sağlığı tehdit eden kola gibi asitli içeceklerden kaçınmak her açıdan sağlık için daha yararlı olabilir.
Alkol Kullanmayın
Alkol içeren içeceklerin bazı kişiler tarafından uykuya dalmayı kolaylaştırdığı düşünülür. Oysaki durum bunun tam aksidir. Alkol sonrası uyuduğunuzda gece sıkça uyanabilirsiniz. Sabah uyandığınızda kendinizi dinlenmiş ve yenilenmiş hissetmezsiniz. Fakat verimli ve etkili olan uyku kişiyi uyandığında oldukça iyi hissettiren uykudur. Dolayısıyla alkol aldığınızda gece boyu dinlenerek uyumamış olacağınız için vücudun kendisini onarma sürecine de zarar vermiş olursunuz. Bu noktada yapılacak en iyi şey alkolü hayatınızdan çıkarmak olabilir.
Uyku Düzeni Oluşturun
Hafta sonları dâhil olmak üzere her gün aynı saatte uyumanız ve sabahleyin aynı saatte yatağınızdan çıkmanız biyolojik saatinizin oturması adına oldukça önemlidir. Başlarda özellikle tatil günlerinde aynı saatte uyumak zor gelse de belirli bir zaman geçince bu süreç kolay bir hale gelir. Aksi takdirde her tatil zamanı geç uyuduğunuzda normal rutininize dönerken vücudunuz zorluk yaşayabilir ve bu size birkaç güne mal olabilir. Planlarınızı da uykunuza göre yapmanız en doğrusu olacaktır. Çok önemli bir mesele söz konusu olmadıkça hiçbir şey için uykunuzdan feragat etmemeniz sağlığınız için en iyi yoldur.
Şekerlemeden Kaçının, Mümkün Oldukça Gece Uyuyun
Gün içinde şekerleme yapacak vaktiniz olsa dahi bunu yapmanız önerilmez. Çünkü gün içerisinde uyuduğunuz zaman gece uykunuz daha geç gelebilir. Bunun yanı sıra kendinizi dinlenmiş hissedemezsiniz. Gündüz yapılan şekerleme kişinin yorgunluğunu almak yerine ekstra halsiz vaziyette hissettirir. Yine de gün içinde yoruluyorsanız ve uyuma ihtiyacınız oluyorsa bunu mutlaka saat 15.00 öncesi gerçekleştirmeye özen göstermeniz biyolojik saatinizin bozulmamasına ve uykudan verim almanıza yardımcı olur.
Yatmaya Yakın Egzersiz Yapmayın
Eğer uyumadan evvel egzersiz yapmaya koyulursanız bu pek iyi sonuçlar doğurmayacaktır. Mutlaka hareket etmek beden ve zihin sağlığı için etkili ve önemlidir. Genel gelişimi desteklediği ve kiloyu koruduğu bilinir. Fakat sporunuzu uyumadan evvel yaparsanız kan akışınız hızlanacağı için uykunuz açılır. Böylelikle uyumanız zor bir vaziyet alır. Egzersiz için en doğru vakit sabah uyandıktan sonraki saatler olarak bilinir. Veyahut sabah yapamıyorsanız akşam uyku saatinizden yaklaşık 3 ya da 4 saat kadar evvel egzersiz yaparsanız uykunuz kaçmamış olur. Bu sayede hem egzersizinizden uzak kalmamış hem de sağlıklı bir uyku uyumuş olursunuz. Gün içerisinde hareket etmeniz de bedeninizi bir nebze de olsa yorarak akşam daha uykuya dalma sürenizi kısaltır.
Uyuduğunuz Ortamın Tamamen Karanlık Olmasına Dikkat Edin
Karanlık uyku getirir. Aydınlık ise uyku açar ve uyuma istediğinizi yok eder. Birçok kişi her ne kadar uykusu olsa da ışıklı ortamda uykuya dalamaz. Uyuduğunuz odanın loş olması sorun olmayacaktır. Fakat özellikle kuvvetli bir lamba kesinlikle uykunuzu kaçırır. Işığın uykunuzu bölmemesi için televizyonu da odanızda barındırmamanız daha sağlıklıdır. Telefon ve televizyon radyasyon yaymakla beraber uykunuzu da açabilir. Genel olarak yatağa girme saatinize az zaman kala telefonunuzla bağınızı koparmanız en sağlıklısıdır ve uyumak için etkili yöntemlerden biridir. Geceleri çalıştığınız için karanlık olmayan saatlerde uyumak zorunda kalıyorsanız siyah ya da lacivert gibi koyu renklerde üretilen güneşliklerden yararlanabilirsiniz. Böylece gündüz vakti dahi olsa bedeniniz gece olmuş gibi algılar ve uykuya dalış aşamasında zorlanmaz.
Uyuduğunuz Ortamın Sessiz Olduğundan Emin Olun
Ses ve gürültü uykuyu böler. Böldüğü gibi uykuya dalış süresini de uzatır. Uyumadan evvel odanızın sessiz olduğuna emin olmanız gerekir. Eğer aşırı sessizlikten rahatsızlık duyan ve huzursuz olan biriyseniz klasik müzik açabilirsiniz. Kısık seste fon müziği şeklinde açacağınız düşük tempolu bir müzik uykuya dalmanızı kolaylaştırır. Arzu ederseniz odanıza radyo da koyabilirsiniz. Uyumadan evvel radyoyu açıp müzik dinleyerek hayal kurup uykuya dalabilirsiniz. Fakat birkaç denemeden sonra uyumanızı kolaylaştırmaktan çok zorlaştırdığını düşünürseniz bu durumda müziksiz ve sessiz bir ortamda uyumayı deneyebilirsiniz.
